Orgels in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Neoklassiek galerijorgel (Schyven/Jansen, 1844)

Kerk van Sint-Jacob op Coudenberg

Klavier  / Neoklassiek galerijorgel (Schyven/Jansen, 1844) - Kerk van Sint-Jacob op Coudenberg
Architectuur, plaats, inplanting  / Neoklassiek galerijorgel (Schyven/Jansen, 1844) - Kerk van Sint-Jacob op Coudenberg
 Klik op een foto om te vergroten
HET INSTRUMENT
Orgelkast - plaats Op de galerij aan het grote portaal
Orgelkast - stijl  Neoklassiek
Gebruikte materialen Eik
Opstelling van de pijpen Drie vlakke velden in het front. De zijkanten van de kast zijn nog getooid met een vlakveld pijpen. Alle orgelpijpen zijn van tin, gewalst en doof.
Beschrijving van de orgelkast Rechthoekige en platte kast. Het orgel heeft een groot centraal veld met aan beide zijden een kleiner dat tegelijk ook smaller is. Corinthische zuilen, pilasters en kapittels. Een brede horizontale kroonlijst met zuiltjes als leuning.
Speeltafel - bouwdatum 1884
Speeltafel - beschrijving Vrijstaand, voor het instrument
Speeltafel - plaats Halfronde registerterrassen, van het type van die van A. Cavaillé-Coll in de Notre-Dame en Saint-Sulpice in Parijs, met dezelfde afmetingen
Speeltafel - materialen Eik
Stemming Diapason 436 Hz
Stemming - bijzonderheden Bij 15°C
Orgelbouwer(s) Corneille Jansen, Adolphe Samyn, Pierre Schyven
HET INSTRUMENT
Orgelkast - stijl  Neoklassiek
Orgelbouwer(s) Corneille Jansen, Adolphe Samyn, Pierre Schyven
HISTORIEK VAN HET INSTRUMENT
WERKEN
Begindatum 1980
Einddatum 1989
Type werkzaamheden Restauratie, zonder wijzigingen aan het oorspronkelijke orgel op aanvraag van François Houtart.
Volledige revisie. Verniewing van het centraal ingezakte paneel.
Naam van de orgelbouwer Patrick Collon
Ligging van de werkplaats Brussel
Naam van de auteur Jean Ferrard
Begindatum 1996
Einddatum 1996
Bijzonderheden 1996
Type werkzaamheden Zijgeleiders toegevoegd aan de ventielen
Naam van de orgelbouwer Schumacher
DOCUMENTATIE
Type Boek
Titel "Inventaire des orgues de Bruxelles - Bruxelles-Ville"
Auteur Jean-Pierre Felix
Plaats Brussel
Uitgever Jean-Pierre Felix
HISTORIEK VAN HET INSTRUMENT
Werken
Begindatum 1980
Einddatum 1989
Naam van de orgelbouwer Patrick Collon
Ligging van de werkplaats Brussel
Begindatum 1996
Einddatum 1996
Naam van de orgelbouwer Schumacher
TECHNISCHE KENMERKEN VAN HET INSTRUMENT
Speeltafel
Structuur speeltafel en muziekstaander 
Vrijstaand aan de voorzijde van het instrument.
Halfronde registerterrassen.
Kader en panelen in eikenhout, terrassen belegd en zwart gelakt.
Deksel met scharnieren dekt het geheel af.
Aantal klavieren 
2
Omvang van de klavieren 
56 toetsen
Beschrijving van de toetsen 
Versierd met ivoor en frontons in been
Beschrijving van de boventoetsen 
Versierd met ebbenhout
Omvang van het voetklavier 
30 toetsen
Materialen van het voetklavier 
In eik, pedaaltoetsen versierd met palissander
Registers 
Registers in de vorm van kleine messing lepels, verspreid over de drie niveaus, aan beide zijden van de manualen.
Registerplaatjes in porselein met daarop in hoofdletters de naam van het register.
Boven het tweede manuaal en horizontaal opgesteld, 13 andere kleine lepels in messing die overeenkomen met de 13 setzercombinaties.
Pedaalkoppels.
Koppelingen 
Koppelpedalen in gesmeed ijzer. Registerplaatjes in witte porselein met daarop in hoofdletters de naam van het register.
Pedaalkoppel Hoofdwerk
Pedaalkoppel Reciet
Appel barkermachine Hoofdwerk
Reciet/Hoofdwerk
Groot octaaf van het Reciet/Hoofdwerk
Combinaties 
Appel van de combinatieregisters van het Hoofdwerk
Appel van de combinatieregisters van het Reciet
Appel van de combinatieregisters van het voetklavier
Appel van alle combinatieregisters
Met de voet bediende organen 
Orage
Algemeen forte
Tremulant Reciet
Zwelwerk Reciet door een zwelpedaal in hout
 
Klavieren en voetklavieren
  • Naam 
    Hoofdwerk
    Omvang 
    56 toetsen C - g'''
    Registers 
    Montre 16'
    Gambe 16'
    Bourdon 16'
    Montre 8'
    Flûte harmonique 8'
    Viole de gambe 8'
    Bourdon 8'
    Prestant 4'
    Flûte 4'

    Jeux de combinaisons

    Fourniture III
    Bombarde 16'
    Trompette 8'
    Clairon 4'
  • Naam 
    Zwelwerk
    Omvang 
    56 toetsen C - g'''
    Registers 
    Unda maris 16'
    Bourdon 16'
    Flûte harmonique 8'
    Salicional 8'
    Voix céleste 8'
    Bourdon 8'
    Dolce 4'
    Flûte 4'
    Voix humaine 8'

    Jeux de combinaisons

    Flageolet 2'
    Basson 16'
    Hautbois 8'
    Trémolo
  • Naam 
    Pedaal
    Omvang 
    30 toetsen C - f'
    Registers 
    Contrebasse 16'
    Octave basse 8'
    Flûte 4'

    Jeux de combinaisons

    Bombarde 16'
    Trompette 8'
    Clairon 4'
 
Tractuur
  • Noten 
    Mechanisch
    Traject en beschrijving van de mechaniek 
    Klassiek mechaniek door middel van walsen, winkels, wellenborden en abstracten.
    Pneumatische machine met ventielen op het Hoofdwerk en het Reciet.
    Beschrijving van de registers 
    Registertractuur met ventiel motor
 
Windladen
  • Type 
    Windladen met grenen scheien.
    Gebouwd volgens het ventielensysteem van Schyven.
    Aard 
    In eik.
    Deze ventielen zijn niet conisch maar plat onderaan en rondstaand bovenaan met lederen plaatjes en een klein ontlaatplaatje om de knik te vergemakkelijken.
    Beschrijving van de pijpstok 
    Zeer brede pijpstokken om de deling mogelijk te maken
  • Naam van het klavier 
    Pedaal
    Inplanting 
    Op de benedenverdieping.
    Dwars geplaatst, langs de linkerzijde van de orgelkast.
  • Naam van het klavier 
    Hoofdwerk
    Inplanting 
    Op de eerste verdieping
  • Naam van het klavier 
    Reciet
    Inplanting 
    Op de tweede verdieping, achterin
 
Pijpwerk
  • Naam 
    Hoofdwerk
    Bijzonderheden 
    Alle pijpen zijn van gelijkaardige makelij en afkomstig uit de werkplaatsen van Merklin-Schyven.
    Opstelling van de pijpen : verenigd door octaven.
    Beschrijving 
    PRESTANT 16' en PRESTANT 8'. Helemaal gedeeld.
    PRESTANT 4'. Gedeeldelijk gedeeld; zelfstandig vanaf de do3.
    Register gedeeltelijk afkomstig uit het Hertogelijk Paleis (waar zich het orgel van het Conservatorium bevond) zoals blijkt uit een inscriptie: “C / Prestant / 4 p / (Positif) org / du Palais”.
    BOURDON 16'. Gedeeld.
    BOURDON 8'. Vanaf de do3.
    Register gedeeltelijk afkomstig uit het Hertogelijk Paleis.
    FLUIT 8'. Gedeeld.
    FLUIT 4'. Vanaf de do3.
    GAMBA 16' en GAMBA 8'. Helemaal gedeeld.
    De gamba 16 begint bij het tweede octaaf.
    MIXTUUR III. Reëel register zonder deling.
    BOMBARDE 16', TROMPET 8' en KLAROEN 4'. Helemaal gedeeld.
  • Naam 
    Zwelwerk
    Beschrijving 
    BOURDON 16'. Gedeeld.
    BOURDON 8'. Vanaf de do3.
    FLUIT 8'. Volledig gedeeld.
    FLUIT 4' en FLAGEOLET 2'. Vanaf de do3.
    SALICIONAAL 8' en DOLCE 4'. Volledig gedeeld.
    UNDA MARIS 16' en VOIX CELESTE 8'. Volledig gedeeld.
    Unda maris begint bij het tweede octaaf.
    FAGOT 16' en HOBO 8'. Volledig gedeeld.
    VOX HUMANA 8'. Reëel register zonder deling.
  • Naam 
    Pedaal
    Beschrijving 
    CONTRABAS 16', OCTAVE BASSE 8' en FLUIT 4'. Volledig gedeeld.
    BOMBARDE 16', TROMPET 8' en KLAROEN 4'. Volledig gedeeld.
 
Windvoorziening
  • Magazijn- of hulpbalg 
    Magazijnbalg
    Beschrijving 
    Grote grenen magazijnbalg type parallelbalg, in de onderkast van het orgel
  • Magazijn- of hulpbalg 
    Schepbalg
    Beschrijving 
    Twee alternerende zuig- en stuwpompen, werkend met behulp van balgtreden.
    Druk ter hoogte van de motor : 145 mm die 118 mm opleveren voor het geheel van het instrument en de pneumatische functies van het mechaniek.
  • Magazijn- of hulpbalg 
    Balg
    Beschrijving 
    Regelbalg in de nabijheid van het Reciet
 
TECHNISCHE KENMERKEN VAN HET INSTRUMENT
Speeltafel Klavier(en) en voetklavier(en) : 3
Klavier(en) en voetklavier(en) Hoofdwerk, Zwelwerk, Pedaal
Tractuur
 Mechanisch
Het gebouw
Kerk van Sint-Jacob op Coudenberg

Kerk van Sint-Jacob op Coudenberg

Adres : Koningsplein
1000 Bruxelles
Bouwstijl : Neoklassiek
Bouw : 1776-1787
Bouwperiode : 18de
Bouwstijl : Neoklassiek
Orgel(s) aanwezig in dit gebouw