Neoklassiek galerijorgel (Schyven/Jansen, 1844)
Kerk van Sint-Jacob op Coudenberg
Klik op een foto om te vergroten
HET INSTRUMENT
Orgelkast - plaats Op de galerij aan het grote portaal
Orgelkast - stijl Neoklassiek
Gebruikte materialen Eik
Opstelling van de pijpen Drie vlakke velden in het front. De zijkanten van de kast zijn nog getooid met een vlakveld pijpen. Alle orgelpijpen zijn van tin, gewalst en doof.
Beschrijving van de orgelkast Rechthoekige en platte kast.
Het orgel heeft een groot centraal veld met aan beide zijden een kleiner dat tegelijk ook smaller is.
Corinthische zuilen, pilasters en kapittels.
Een brede horizontale kroonlijst met zuiltjes als leuning.
Speeltafel - bouwdatum 1884
Speeltafel - beschrijving Vrijstaand, voor het instrument
Speeltafel - plaats Halfronde registerterrassen, van het type van die van A. Cavaillé-Coll in de Notre-Dame en Saint-Sulpice in Parijs, met dezelfde afmetingen
Speeltafel - materialen Eik
Stemming Diapason 436 Hz
Stemming - bijzonderheden Bij 15°C
Orgelbouwer(s) Corneille Jansen, Adolphe Samyn, Pierre Schyven
HET INSTRUMENT
Orgelkast - stijl Neoklassiek
Orgelbouwer(s) Corneille Jansen, Adolphe Samyn, Pierre Schyven
HISTORIEK VAN HET INSTRUMENT
WERKEN
DOCUMENTATIE
Begindatum 1980
Einddatum 1989
Type werkzaamheden Restauratie, zonder wijzigingen aan het oorspronkelijke orgel op aanvraag van François Houtart.
Volledige revisie. Verniewing van het centraal ingezakte paneel.
Volledige revisie. Verniewing van het centraal ingezakte paneel.
Naam van de orgelbouwer Patrick Collon
Ligging van de werkplaats Brussel
Naam van de auteur Jean Ferrard
Begindatum 1996
Einddatum 1996
Bijzonderheden 1996
Type werkzaamheden Zijgeleiders toegevoegd aan de ventielen
Naam van de orgelbouwer Schumacher
Type Boek
Titel "Inventaire des orgues de Bruxelles - Bruxelles-Ville"
Auteur Jean-Pierre Felix
Plaats Brussel
Uitgever Jean-Pierre Felix
HISTORIEK VAN HET INSTRUMENT
Werken
Begindatum 1980
Einddatum 1989
Naam van de orgelbouwer Patrick Collon
Ligging van de werkplaats Brussel
Begindatum 1996
Einddatum 1996
Naam van de orgelbouwer Schumacher
Begindatum 1980
Einddatum 1989
Naam van de orgelbouwer Patrick Collon
Ligging van de werkplaats Brussel
Begindatum 1996
Einddatum 1996
Naam van de orgelbouwer Schumacher
TECHNISCHE KENMERKEN VAN HET INSTRUMENT
Speeltafel
Structuur speeltafel en muziekstaander
Vrijstaand aan de voorzijde van het instrument.
Halfronde registerterrassen.
Kader en panelen in eikenhout, terrassen belegd en zwart gelakt.
Deksel met scharnieren dekt het geheel af.
Vrijstaand aan de voorzijde van het instrument.
Halfronde registerterrassen.
Kader en panelen in eikenhout, terrassen belegd en zwart gelakt.
Deksel met scharnieren dekt het geheel af.
Aantal klavieren
2
2
Omvang van de klavieren
56 toetsen
56 toetsen
Beschrijving van de toetsen
Versierd met ivoor en frontons in been
Versierd met ivoor en frontons in been
Beschrijving van de boventoetsen
Versierd met ebbenhout
Versierd met ebbenhout
Omvang van het voetklavier
30 toetsen
30 toetsen
Materialen van het voetklavier
In eik, pedaaltoetsen versierd met palissander
In eik, pedaaltoetsen versierd met palissander
Registers
Registers in de vorm van kleine messing lepels, verspreid over de drie niveaus, aan beide zijden van de manualen.
Registerplaatjes in porselein met daarop in hoofdletters de naam van het register.
Boven het tweede manuaal en horizontaal opgesteld, 13 andere kleine lepels in messing die overeenkomen met de 13 setzercombinaties.
Pedaalkoppels.
Registers in de vorm van kleine messing lepels, verspreid over de drie niveaus, aan beide zijden van de manualen.
Registerplaatjes in porselein met daarop in hoofdletters de naam van het register.
Boven het tweede manuaal en horizontaal opgesteld, 13 andere kleine lepels in messing die overeenkomen met de 13 setzercombinaties.
Pedaalkoppels.
Koppelingen
Koppelpedalen in gesmeed ijzer. Registerplaatjes in witte porselein met daarop in hoofdletters de naam van het register.
Pedaalkoppel Hoofdwerk
Pedaalkoppel Reciet
Appel barkermachine Hoofdwerk
Reciet/Hoofdwerk
Groot octaaf van het Reciet/Hoofdwerk
Koppelpedalen in gesmeed ijzer. Registerplaatjes in witte porselein met daarop in hoofdletters de naam van het register.
Pedaalkoppel Hoofdwerk
Pedaalkoppel Reciet
Appel barkermachine Hoofdwerk
Reciet/Hoofdwerk
Groot octaaf van het Reciet/Hoofdwerk
Combinaties
Appel van de combinatieregisters van het Hoofdwerk
Appel van de combinatieregisters van het Reciet
Appel van de combinatieregisters van het voetklavier
Appel van alle combinatieregisters
Appel van de combinatieregisters van het Hoofdwerk
Appel van de combinatieregisters van het Reciet
Appel van de combinatieregisters van het voetklavier
Appel van alle combinatieregisters
Met de voet bediende organen
Orage
Algemeen forte
Tremulant Reciet
Zwelwerk Reciet door een zwelpedaal in hout
Orage
Algemeen forte
Tremulant Reciet
Zwelwerk Reciet door een zwelpedaal in hout
Klavieren en voetklavieren
-
Naam
Hoofdwerk
Omvang
56 toetsen C - g'''
Registers
Montre 16'
Gambe 16'
Bourdon 16'
Montre 8'
Flûte harmonique 8'
Viole de gambe 8'
Bourdon 8'
Prestant 4'
Flûte 4'
Jeux de combinaisons
Fourniture III
Bombarde 16'
Trompette 8'
Clairon 4'
-
Naam
Zwelwerk
Omvang
56 toetsen C - g'''
Registers
Unda maris 16'
Bourdon 16'
Flûte harmonique 8'
Salicional 8'
Voix céleste 8'
Bourdon 8'
Dolce 4'
Flûte 4'
Voix humaine 8'
Jeux de combinaisons
Flageolet 2'
Basson 16'
Hautbois 8'
Trémolo
-
Naam
Pedaal
Omvang
30 toetsen C - f'
Registers
Contrebasse 16'
Octave basse 8'
Flûte 4'
Jeux de combinaisons
Bombarde 16'
Trompette 8'
Clairon 4'
Tractuur
-
Noten
Mechanisch
Traject en beschrijving van de mechaniek
Klassiek mechaniek door middel van walsen, winkels, wellenborden en abstracten.
Pneumatische machine met ventielen op het Hoofdwerk en het Reciet.
Beschrijving van de registers
Registertractuur met ventiel motor
Windladen
-
Type
Windladen met grenen scheien.
Gebouwd volgens het ventielensysteem van Schyven.
Aard
In eik.
Deze ventielen zijn niet conisch maar plat onderaan en rondstaand bovenaan met lederen plaatjes en een klein ontlaatplaatje om de knik te vergemakkelijken.
Beschrijving van de pijpstok
Zeer brede pijpstokken om de deling mogelijk te maken
-
Naam van het klavier
Pedaal
Inplanting
Op de benedenverdieping.
Dwars geplaatst, langs de linkerzijde van de orgelkast.
-
Naam van het klavier
Hoofdwerk
Inplanting
Op de eerste verdieping
-
Naam van het klavier
Reciet
Inplanting
Op de tweede verdieping, achterin
Pijpwerk
-
Naam
Hoofdwerk
Bijzonderheden
Alle pijpen zijn van gelijkaardige makelij en afkomstig uit de werkplaatsen van Merklin-Schyven.
Opstelling van de pijpen : verenigd door octaven.
Beschrijving
PRESTANT 16' en PRESTANT 8'. Helemaal gedeeld.
PRESTANT 4'. Gedeeldelijk gedeeld; zelfstandig vanaf de do3.
Register gedeeltelijk afkomstig uit het Hertogelijk Paleis (waar zich het orgel van het Conservatorium bevond) zoals blijkt uit een inscriptie: “C / Prestant / 4 p / (Positif) org / du Palais”.
BOURDON 16'. Gedeeld.
BOURDON 8'. Vanaf de do3.
Register gedeeltelijk afkomstig uit het Hertogelijk Paleis.
FLUIT 8'. Gedeeld.
FLUIT 4'. Vanaf de do3.
GAMBA 16' en GAMBA 8'. Helemaal gedeeld.
De gamba 16 begint bij het tweede octaaf.
MIXTUUR III. Reëel register zonder deling.
BOMBARDE 16', TROMPET 8' en KLAROEN 4'. Helemaal gedeeld.
-
Naam
Zwelwerk
Beschrijving
BOURDON 16'. Gedeeld.
BOURDON 8'. Vanaf de do3.
FLUIT 8'. Volledig gedeeld.
FLUIT 4' en FLAGEOLET 2'. Vanaf de do3.
SALICIONAAL 8' en DOLCE 4'. Volledig gedeeld.
UNDA MARIS 16' en VOIX CELESTE 8'. Volledig gedeeld.
Unda maris begint bij het tweede octaaf.
FAGOT 16' en HOBO 8'. Volledig gedeeld.
VOX HUMANA 8'. Reëel register zonder deling.
-
Naam
Pedaal
Beschrijving
CONTRABAS 16', OCTAVE BASSE 8' en FLUIT 4'. Volledig gedeeld.
BOMBARDE 16', TROMPET 8' en KLAROEN 4'. Volledig gedeeld.
Windvoorziening
-
Magazijn- of hulpbalg
Magazijnbalg
Beschrijving
Grote grenen magazijnbalg type parallelbalg, in de onderkast van het orgel
-
Magazijn- of hulpbalg
Schepbalg
Beschrijving
Twee alternerende zuig- en stuwpompen, werkend met behulp van balgtreden.
Druk ter hoogte van de motor : 145 mm die 118 mm opleveren voor het geheel van het instrument en de pneumatische functies van het mechaniek.
-
Magazijn- of hulpbalg
Balg
Beschrijving
Regelbalg in de nabijheid van het Reciet
TECHNISCHE KENMERKEN VAN HET INSTRUMENT
Speeltafel Klavier(en) en voetklavier(en) : 3
Klavier(en) en voetklavier(en) Hoofdwerk, Zwelwerk, Pedaal
Tractuur
Mechanisch
Mechanisch
Het gebouw
Kerk van Sint-Jacob op Coudenberg
Adres : Koningsplein1000 Bruxelles
Bouwstijl : Neoklassiek
Bouw : 1776-1787
Bouwperiode : 18de
Bouwstijl : Neoklassiek
Bouw : 1776-1787
Bouwperiode : 18de
Bouwstijl : Neoklassiek
Orgel(s) aanwezig in dit gebouw
- Orgue de tribune néoclassique (Schyven/Jansen)
- Mobiel kistorgel (Rieger, 1977)
